Geo­gra­fia Jero­zo­li­my | Zło­ta Brama

Zło­ta Bra­ma Sta­re­go Jeru­za­lem, mia­sta poło­żo­ne­go na górze i teatru wyda­rzeń dra­ma­tu Jezu­sa, jest zamknię­tą od wie­ków. Patrząc od stro­ny Ogro­du Oliw­ne­go znaj­dzie­my ją wprost zamu­ro­wa­ną. Ozna­cza to peł­ną blo­ka­dę wej­ścia do świą­ty­ni Bożej Sta­re­go Testa­men­tu. Ta Gol­den Gate, Por­ta d’Oro, Gol­de­nes Tor po powsta­niu żydow­skim, upad­ku mia­sta, zbu­rze­niu świą­ty­ni i wysie­dle­niu Izra­eli­tów z mia­sta w roku 70 AC, jest z dru­giej stro­ny sym­bo­lem peł­ni cza­sów, wła­ści­we­go, grec­kie­go karios, cza­su wypeł­nie­nia pro­roctw i wyba­wie­nia. Ta jed­na z ośmiu bram antycz­nej Jeru­za­lem, nazy­wa­na rów­nież Bra­mą Miło­sier­dzia, pro­wa­dzi­ła do Wyso­kie­go-Syjo­nu (hebr. ‏צִיּוֹן‎ „wyso­ki”, gr. Σιων). Pomi­mo likwi­da­cji jej funk­cji ona sama „pamię­ta” fun­da­men­ta­mi Jezu­sa na osioł­ku, któ­ry wje­chał wita­ny rado­sny­mi okrzy­ka­mi „Hosan­na”. Wkrót­ce jed­nak w tym mie­ście padły z ust Jezu­so­wych pobra­tym­ców wykrzy­cza­ne z nie­na­wi­ścią hasła „Ukrzy­żuj Go!”, a wpraw­ne ręce na drew­nia­nej tablicz­ce krzy­żo­wej lako­nicz­nie opi­sa­ły całą sytu­ację w trzech języ­kach (ara­mej­skim, grec­kim, łaci­nie): Jezus Naza­rej­czyk Król Żydow­ski. 

W roku 1933, w dniu 25 kwiet­nia, o godzi­nie czter­na­stej w Jero­zo­li­mie zebrał się spe­cjal­ny try­bu­nał w skła­dzie pię­ciu sędziów, aby ponow­nie roz­pa­trzeć spra­wę Jezu­sa z Naza­re­tu. Ten „nowo­żyt­ny” sąd, po przyj­rze­niu się spra­wie, przy czte­rech gło­sach „za” i jed­nym „prze­ciw­ko” rewi­zji, orzekł, że ska­za­nie Jezu­sa było jed­nym z naj­więk­szych błę­dów sądo­wych, jaki został popeł­nio­ny. Błąd moż­na było napra­wić, odwo­łu­jąc dekla­ra­cję San­he­dry­nu sprzed 19 wie­ków i ogło­sić nie­win­ność Jezu­sa. W 1948 r., po uzna­niu nie­pod­le­głe­go pań­stwa Izra­el, do kan­ce­la­rii pierw­sze­go pre­ze­sa Sądu Naj­wyż­sze­go w Jero­zo­li­mie, dok­to­ra praw Moshe Sma­ira, wpły­nę­ły wnio­ski w spra­wie koniecz­no­ści doko­na­nia rewi­zji, ponie­waż pod­sąd­ny – Jezus z Naza­re­tu – został nie­spra­wie­dli­wie ska­za­ny. Sędzio­wie zapo­zna­li się z mate­ria­łem źró­dło­wym. Try­bu­nał z Izra­ela uznał się jed­nak za organ nie­wła­ści­wy do prze­pro­wa­dze­nia rewi­zji wyro­ku. Wska­zał przy tym, aby inte­re­san­ci zgło­si­li się do sądu Ita­lii, on bowiem jest następ­cą praw­nym wła­dzy Piła­ta. Namiest­nik Piłat był przed­sta­wi­cie­lem Impe­rium Roma­num, do kogni­cji Wło­chów nale­ża­ła więc przed­mio­to­wa spra­wa. Jed­nak sąd wło­ski nie pod­jął spra­wy z powo­du blo­ka­dy pro­ce­du­ral­nej, a wyrok wyda­ny przez Pon­cju­sza Piła­ta pozo­sta­je do dziś w mocy (Pau­li­na Świę­cic­ka, Pro­ces Jezu­sa w świe­tle Pra­wa Rzym­skie­go, 2012).

Zło­ta Bra­ma pro­wa­dzi­ła ze wscho­du do naj­święt­szej, świą­tyn­nej czę­ści mia­sta. Dziś nikt przez nią nie prze­cho­dzi. Speł­ni­ły się sło­wa Eze­chie­la z VI wie­ku przed Chry­stu­sem, któ­re­mu Bóg wyszep­tał tak: „Ta bra­ma ma być zamknię­ta. Nie powin­no się jej otwie­rać i nikt nie powi­nien przez nią wcho­dzić, albo­wiem Pan, Bóg Izra­ela, wszedł przez nią” (Ez 44,2). Przez wie­lu uwa­ża­na była bowiem za punkt przej­ścia mię­dzy naszym ziem­skim poj­mo­wa­niem skoń­czo­no­ści życia, a ogro­dem boskie­go świa­tła. I cią­gle jest nie­czyn­na. Za to po prze­ciw­nej stro­nie murów Sta­re­go Mia­sta, od zacho­du, pod Gol­go­tą otwo­rzy­ła się inna bra­ma. W ogro­dzie, par­ku, na cmen­ta­rzu nie­opo­dal, Jezus Chry­stus poru­szył cięż­ki kamień i otwo­rzył od stro­ny śmier­ci masyw­ną bra­mę życia swo­im zmar­twych­wsta­niem! Nawet gdy­by ktoś zgro­ma­dził wszyst­kie zło­to świa­ta do jed­ne­go miej­sca, nie dał­by rady odpła­cić Bogu Miło­sier­ne­mu za tę bra­mę do wiecz­no­ści, do Bożej cza­so­prze­strze­ni. Takie­go czy­nu mógł doko­nać wiel­ko­dusz­nie tyl­ko On – Jezus Pan. On posiadł klucz Dawi­da jako Klucz­nik Kró­le­stwa Boże­go. W tym Kró­le­stwie Nie­ba słow­nik nie zna sło­wa śmierć. I to On otwie­ra i nikt nie zamknie. On zamy­ka i nikt nie otwo­rzy (por. Ap 3,7). W każ­dym poko­le­niu roz­le­ga się Jego głos. I sły­szy­my z ust Jego akla­ma­cję — naj­waż­niej­szy hit wszech cza­sów, ever­gre­en, nr 1 na listach prze­bo­jów: „Ja jestem bra­mą. Jeśli ktoś wej­dzie prze­ze Mnie, będzie zba­wio­ny” (J 10,9). 

Zapa­mię­taj­my na zawsze: Bra­ma do Kró­le­stwa życia, do tego „Ogro­du Bez Śmier­ci” nie jest otwie­ra­na wie­dzą ani dekla­ra­cja­mi, dobry­mi inten­cja­mi, pie­cząt­ka­mi urzę­dów, lecz czy­na­mi podob­ny­mi do tych, któ­re Jezus czy­nił. Kie­dy kar­misz głod­ne­go – prze­kra­czasz próg Kró­le­stwa. Kie­dy prze­ba­czasz wbrew wszyst­kie­mu – klucz obra­ca się w zam­ku. Kie­dy pochy­lasz się nad cho­rym, opusz­czo­nym, odrzu­co­nym – sto­isz w bra­mie, któ­rą jest On. To nie są fabu­lar­ne czy­ny boha­te­rów seria­lo­wych Net­fli­xa czy nar­cy­stycz­ne posty na Tik­To­ku, któ­re popra­wia­ją tyl­ko chwi­lo­wo samo­po­czu­cie wyzwa­la­jąc dopa­mi­nę. Jezus jak klucz otwie­ra bra­mę ogro­du, dla tych wszyst­kich, któ­rzy patrzą ser­cem i, dla tych wszyst­kich, któ­rzy gro­ma­dzą skar­by nie­za­tar­te. Dla­te­go, zanim ruszysz w pro­ce­sji rezu­rek­cyj­nej i pro­ce­sji obo­wiąz­ków, roz­ry­wek, zatrzy­maj się na chwi­lę i zapy­taj: Czy oso­bi­ste wybo­ry i czy­ny przy­po­mi­na­ją Ewan­ge­lię? Czy wła­sna dro­ga pro­wa­dzi wprost do bra­my Ogro­du Życia? Gdzie potrzeb­na jest naj­więk­sza korek­ta kur­su? Bo Jezus nie mówi: „Roz­wiąż zagad­kę, naciesz się, przejdź przez labi­rynt, wyko­nuj pra­cę, odpocz­nij”, lecz „Pójdź za Mną”. Jezus cze­ka – u bra­my Kró­le­stwa klucz w dło­ni – i mówi: „Pójdź za Mną, wszę­dzie tam, gdzie miłość sta­je się czynem”.

Anty­fo­na Regi­na caeli, przy­pi­sy­wa­na jest Grze­go­rzo­wi V, papie­żo­wi z koń­ca X wie­ku. Choć jest krót­ka, zawie­ra rado­ści, któ­re sta­ły się udzia­łem Mat­ki Jezu­sa i któ­re rów­nież mają stać się udzia­łem prak­ty­ku­ją­cych naśla­do­wa­nie Jezu­sa Chry­stu­sa i wyznaw­ców Jego dro­gi do Bra­my Życia. Wezwij­my, dla­te­go patro­na­tu Opie­kun­ki Notre-Dame de Cra­co­vie zanim podej­mie­my pierw­sze czy­ny po tym Tri­du­um Sacrum.

Regi­na Caeli, laeta­re, alleluia,
Quia quem meru­isti por­ta­re, alleluia,
Resur­re­xit, sicut dixit, alleluia,
Ora pro nobis Deum, alleluia.

Wesel się, Kró­lo­wo miła;
Bo Ten, któ­re­goś zrodziła,
Zmar­twych­wstał Pan nad panami,
Módl się do Nie­go za nami,
Alle­lu­ja, alleluja!

Ciesz się i wesel się w niebie,
Proś Go za nami w potrzebie,
Byśmy się też tam dostali
I na wiek wie­ków śpiewali:
Alle­lu­ja, alleluja!

/​ks. inf. Dariusz Raś/