0:00/ 0:00
Wesprzyj

lub na 70 1240 1431 1111 0000 1045 5360 (numer konta parafii)

ZAMKNIJ

Przekaż ofiarę dla Bazyliki Mariackiej

Przejdź

lub na 70 1240 1431 1111 0000 1045 5360 (numer konta parafii)

Ks. inf. dr hab. Dariusz Raś

Dariusz Raś uro­dził się 10 sierp­nia 1969 roku w pod­kra­kow­skich Pro­szo­wi­cach. Pocho­dzi z para­fii pw. św. Bra­ta Alber­ta w Kra­ko­wie. Ukoń­czył Szko­łę Pod­sta­wo­wą nr 143, a następ­nie XI Liceum Ogól­no­kształ­cą­ce, a po for­ma­cji w Wyż­szym Semi­na­rium Duchow­nym Archi­die­ce­zji Kra­kow­skiej i magi­ste­rium z teo­lo­gii przy­jął 14 maja 1994 roku z rąk ks. kar­dy­na­ła Fran­cisz­ka Machar­skie­go świę­ce­nia kapłań­skie. W latach 1994–1998 pra­co­wał jako wika­riusz w para­fii św. Bar­ba­ry w Libią­żu. W 1998 roku obro­nił licen­cjat kościel­ny (bio­ety­ka) pisząc pra­cę u ks. prof. Krzysz­to­fa Szczy­gła na Papie­skiej Aka­de­mii Teo­lo­gicz­nej w Krakowie.

W 1998 roku pod­jął stu­dia licen­cjac­ko-dok­to­ranc­kie w zakre­sie komu­ni­ka­cji spo­łecz­nej insty­tu­cjo­nal­nej na Papie­skim Uni­wer­sy­te­cie San­ta Cro­ce w Rzy­mie, któ­re ukoń­czył uzy­sku­jąc licen­cjat w 2001 roku. W 2004 roku tam­że obro­nił pra­cę dok­tor­ską pt. „La visio­ne del­la glo­ba­liz­za­zio­ne soli­da­le di Gio­van­ni Paolo II: una stra­te­gia di comu­ni­ca­zio­ne”. Po powro­cie do Kra­ko­wa w latach 2004–2005 był dyrek­to­rem kato­lic­kie­go Radia Plus Kraków.

Od wrze­śnia 2005 do listo­pa­da 2011 roku był sekre­ta­rzem metro­po­li­ty kra­kow­skie­go kar­dy­na­ła Sta­ni­sła­wa Dzi­wi­sza. Zwią­za­ny z Papie­ską Aka­de­mią Teo­lo­gicz­ną, potem Uni­wer­sy­te­tem Papie­skim Jana Paw­ła II w Kra­ko­wie jako wykła­dow­ca i adiunkt w Insty­tu­cie Dzien­ni­kar­stwa, Mediów i Komu­ni­ka­cji Spo­łecz­nej, dziś Wydział Nauk o Komu­ni­ka­cji UPJPII.

4 listo­pa­da 2011 został przez kar­dy­na­ła Sta­ni­sła­wa Dzi­wi­sza, Metro­po­li­tę Kra­kow­skie­go mia­no­wa­ny pro­bosz­czem – archi­pre­zbi­te­rem fary kra­kow­skiej – para­fii pw. Wnie­bo­wzię­cia Naj­święt­szej Maryi Pan­ny w Kra­ko­wie. W histo­rii kościo­ła Mariac­kie­go stał się wów­czas czter­dzie­stym czwar­tym archi­pre­zbi­te­rem. 11 grud­nia 2011 roku kard. Dzi­wisz mówił przy obję­ciu przez ks. Rasia nowej funk­cji kościel­nej: „Dałeś dowód rze­tel­no­ści i odpo­wie­dzial­no­ści. Jestem prze­ko­na­ny, że nowe wyzwa­nia i zada­nia oraz zwią­za­ne z nimi tru­dy nie będą prze­szko­dą, ale będą Cię mobi­li­zo­wać do jesz­cze więk­szej samo­dziel­no­ści i dal­sze­go roz­wo­ju Two­ich talen­tów”. Nowy infu­łat Mariac­ki pod­czas pierw­sze­go wystą­pie­nia w nowym miej­scu swo­jej misji powie­dział, że bazy­li­ka ze swy­mi licz­ny­mi legen­da­mi, hej­na­łem, dzie­ła­mi sztu­ki, wśród któ­rych zna­mie­ni­te miej­sce zaj­mu­je ołtarz dłu­ta Wita Stwo­sza, budzi poko­rę. „Zda­ję sobie spra­wę, że nie wol­no nam utra­cić nicze­go z wie­lo­wie­ko­we­go dzie­dzic­twa, tyl­ko z Bożą pomo­cą je pomna­żać, mając szcze­gól­nie na wzglę­dzie ludzi ubo­gich, któ­rych wśród nas nigdy nie zabrak­nie. Kie­dy mówi­my Bazy­li­ka Mariac­ka, mamy przed ocza­mi rów­nież wezwa­nia wpi­sa­ne w nurt nowej ewan­ge­li­za­cji, któ­rej życzył Kościo­ło­wi bł. Jan Paweł II. Kościół — wspól­no­ta wie­rzą­cych w Chry­stu­sa — roz­wi­ja się w okre­ślo­nych warun­kach spo­łecz­nych i błę­dem było­by zamy­kać się na świat, nie dostrze­gać zmian i nie pró­bo­wać dosto­so­wy­wać języ­ka prze­ka­zu Ewan­ge­lii do poko­le­nia mło­dych — powie­dział wte­dy ks. Dariusz Raś. Zda­niem ks. Rasia, naj­pew­niej­szą dro­gą do serc i sumień ludzi sta­je się w Koście­le tajem­ni­ca Boże­go Miło­sier­dzia: „Bez Boga i ewan­ge­licz­nej per­ły wia­ry nie zbu­du­je swo­je­go bez­piecz­ne­go domu i szczę­śli­we­go życia żaden czło­wiek. (…) I kie­dy myśli­my Bazy­li­ka Mariac­ka, widzi­my, że sta­no­wi ona sta­ły kon­fe­sjo­nał dla wie­lu kra­ko­wian i przy­jezd­nych, coraz czę­ściej rów­nież zagra­nicz­nych gości”.

Ingres do bazy­li­ki Mariac­kiej — 11 grud­nia 2011 r.

W latach 2012–2015 ks. Dariusz Raś peł­nił dodat­ko­wo funk­cję dyrek­to­ra insty­tu­cji kul­tu­ry Muzeum Dom Rodzin­ny Ojca Św. Jana Paw­ła II miesz­czą­cej się w Wado­wi­cach. Wraz z zespo­łem współ­pra­cow­ni­ków dopro­wa­dził do uru­cho­mie­nia nowej mul­ti­me­dial­nej eks­po­zy­cji przy ul. Kościel­nej w Wado­wi­cach w 2014 roku. Napi­sał wów­czas: „Uro­dzi­łem się w Wado­wi­cach. Karol Woj­ty­ła. Te sło­wa towa­rzy­szy­ły pra­cow­ni­kom Muzeum w przy­go­to­wa­niach pierw­szej takiej, toż­sa­mo­ścio­wej rela­cji z dro­gi życio­wej Karo­la Woj­ty­ły. Poko­na­li­śmy wie­le prze­ciw­no­ści, ludz­kich nie­moż­no­ści, a nawet pesy­mi­zmu. Ale koniec wień­czy dzie­ło. Chce­my oddać w ręce milio­nów Pola­ków i gości zza gra­ni­cy wysta­wę, aby jesz­cze raz nasz boha­ter mógł powie­dzieć: uro­dzi­łem się w Pol­sce, uro­dzi­łem się w Wado­wi­cach. I pod­pi­sać się: Karol Woj­ty­ła – Jan Paweł II. Zapra­sza­my na wystawę!”.

Dodać nale­ży, że ks. Raś od 2009 roku jest hono­ro­wym kape­la­nem Ojca Świę­te­go, a nie­prze­rwa­nie od 2010 peł­no­moc­ni­kiem Archi­die­ce­zji Kra­kow­skiej ds. insty­tu­cji kul­tu­ry Muzeum Dom Rodzin­ny Ojca Świę­te­go Jana Paw­ła II w Wado­wi­cach. Jest rów­nież kape­la­nem Mało­pol­skiej Izby Rze­mio­sła i Przed­się­bior­czo­ści, kape­la­nem KS Cra­co­via S.A. oraz Towa­rzy­stwa Strze­lec­kie­go Brac­two Kur­ko­we w Kra­ko­wie. Ostat­nią funk­cję peł­ni po ks. Infu­ła­cie Jerzym Bry­le. Jest tak­że człon­kiem Towa­rzy­stwa Miło­śni­ków Histo­rii i Zabyt­ków Kra­ko­wa, Pol­skie­go Towa­rzy­stwa Komu­ni­ka­cji Spo­łecz­nej, Zespo­łu ds. nie­ma­te­rial­ne­go dzie­dzic­twa Kra­ko­wa oraz Rady Muzeum Histo­rycz­ne­go Mia­sta Kra­ko­wa. W 2020 roku, pod­czas jego dusz­pa­ste­rzo­wa­nia zakoń­czo­no m.in. kon­ser­wa­cję ołta­rza mariac­kie­go dłu­ta Wita Stwo­sza oraz w 2021 roku pro­jekt rewi­ta­li­za­cji instru­men­ta­rium mariac­kie­go, któ­rej doko­na­ła austriac­ka fir­ma Rie­ger Orgel­bau. Na począt­ku 2025 roku uzy­skał sto­pień dok­to­ra habi­li­to­wa­ne­go w dys­cy­pli­nie nauki o komu­ni­ka­cji spo­łecz­nej i mediach – jed­nost­ka habi­li­tu­ją­ca Insty­tut Nauk o Komu­ni­ka­cji Spo­łecz­nej i Mediach, UMCS w Lubli­nie. Osią­gnię­ciem nauko­wym będą­cym pod­sta­wą do ubie­ga­nia się o nada­nie stop­nia dra hab. była autor­ska mono­gra­fia nauko­wa „Pra­sa. Histo­ria. Jakość. Stu­dium meto­do­lo­gicz­no-badaw­cze na temat publi­ka­cji pra­so­wych wokół ołta­rza Wita Stwo­sza w XIXXX i XXI wieku”.

20.04.2019, fot. Jacek Bednarczyk/​PAP

Wybra­ne publikacje:
— Aktu­al­ność ety­ki mediów pon­ty­fi­ka­tu Jana Paw­ła II, w: „Stu­dia Socia­lia Cra­co­vien­sia”, 4 (2011).
— Rewo­lu­cja życia. W poszu­ki­wa­niu współ­cze­sne­go języ­ka ruchu pro life, w: „War­szaw­skie Stu­dia Pasto­ral­ne”, 32 (2016).
— Muzeum wie­lu nar­ra­cji: o nowej eks­po­zy­cji w Muzeum Dom Rodzin­ny Ojca Świę­te­go Jana Paw­ła II w Wado­wi­cach, Wado­wi­ce 2016.
— Powo­ła­nie sie­ci: o pro­pa­go­wa­niu wia­ry w XXI wie­ku, w: Bra­my praw­dy i wia­ry: Bene­dykt XVI o mediach, red. M. Legan, Kra­ków 2016.
— Ostrze­że­nie przed medial­ną bań­ką. Black Mir­ror, odci­nek spe­cjal­ny Whi­te Chri­st­mas (Bia­łe świę­ta), w: Czar­ne lustro: Od wizji mediów do tech­no­lo­gii przy­szło­ści, red. M. Legan, Kra­ków 2017.
— Chrze­ści­ja­nin mul­ti­me­dial­ny — śla­da­mi vide­oblo­ge­rów kato­lic­kich, w: „Stu­dia Socia­lia Cra­co­vien­sia” 17 (2017).
— Etos nowych mediów, czy­li o powo­ła­niu sie­ci, w: Etycz­ność w mediach – mię­dzy pogar­dą a sza­cun­kiem, seria: Ety­ka Mediów, red. M. Drożdż, K. Cyma­now-Sosin, Kra­ków 2017.
— Museum spa­ce as a modern sto­ry­tel­ling medium: new nar­ra­ti­ve model of exhi­bi­tion in Yad Vashem and Wado­wi­ce Museums, w: „Inter­na­tio­nal Mul­ti­di­sci­pli­na­ry Scien­ti­fic Con­fe­ren­ce on Social Scien­ces and Arts-SGEM”, Sofia 2018.
— Media – edu­ka­tor i nauczy­ciel wia­ry. Ewan­ge­li­za­cja w świe­cie eks­po­zy­cji medial­nych, w: „Stu­dia Socia­lia Cra­co­vien­sia” 19 (2018).
— Inspi­ra­cje kra­kow­skiej pra­sy kato­lic­kiej w dobie odzy­ski­wa­nia nie­pod­le­gło­ści i w począt­kach II Rzecz­po­spo­li­tej, współ­au­tor Mar­ta Woź­niak, w: „Stu­dia Środ­ko­wo­eu­ro­pej­skie i Bał­ka­ni­stycz­ne”, Kra­ków 2019.
— Influ­en­ce of a mul­ti-method sty­le of nar­ra­tion sty­le on sti­mu­la­ting lear­ning envi­ron­ments in a museum, współ­au­tor Iza­be­la Dry­ga­ła, Woj­ciech Duliń­ski w: „Cza­so­pi­smo Techniczne/​ Tech­ni­cal Trans­ac­tions” 23 (2019).
— O histo­rii komu­ni­ko­wa­nia muzy­ką i jej inspi­ra­cjach, „Stu­dia Socia­lia Cra­co­vien­sia” 11 (2019).
— Ewan­ge­licz­nie demo­kra­tycz­na Pol­ska. Śla­da­mi publi­cy­sty­ki ks. Fer­dy­nan­da Machaya, współ­au­tor Mar­ta Woź­niak, Kra­ków 2021.
— Wokół pro­ble­ma­ty­ki etycz­nej pra­sy mię­dzy­wo­jen­nej. Ste­reo­typ Żyda w „Dzwo­nie Nie­dziel­nym” w latach 1925–1939, współ­au­tor Mar­ta Woź­niak, w: Ludzie mediów – media to ludzie, seria: Ety­ka Mediów, red. M. Drożdż, Tar­nów 2021.
Risk Mana­ge­ment and Com­mu­ni­ca­tion in Cul­tu­ral Heri­ta­ge Pro­ject: The Case of The Veit Stoss Altar in Poland, w: “Mana­ge­ment in Modern Orga­ni­za­tions – The­ory and Prac­ti­ce: 41MGT 2023”, vol. 4.  (współ­au­tor: M. Woź­niak, A. Pru­sak, G. Sambor).
— The fourth esta­te and valu­es. Deon​.pl por­tal in search of quali­ty jour­na­lism, w: “Hory­zon­ty Poli­ty­ki”, z. 14, nr 46 (2023). 

 

Nie­któ­re odzna­cze­nia i nagrody: 
— Coper­ni­cus Pri­ze 2016 – in reco­gni­tion of his dist­tin­gu­ished and out­stan­ding con­tri­bu­tion to the social inte­gra­tion of the disa­bled and the­re­fo­re to the deve­lop­men­tof cli­ni­cal neu­rop­sy­cho­lo­gy – The Polish Neu­rop­sy­cho­lo­gi­cal Socie­ty /​ Vir­tu­ti Medi­cian­li 2016 – in reco­gni­tion of his out­stan­ding con­tri­bu­tion to men­tal ill­nes­ses and the­re­fo­re to the deve­lop­ment of cli­ni­cal neu­rop­sy­cho­lo­gy — The Polish Neu­rop­sy­cho­lo­gi­cal Society
— Medal za zasłu­gi dla Mało­pol­skiej Izby Rze­mio­sła i Przed­się­bior­czo­ści w Kra­ko­wie – w dowód uzna­nia posłu­gi kapłań­skiej na rzecz rze­mio­sła mało­pol­skie­go, wspar­cie moral­ne i ducho­we rze­mieśl­ni­ków, a tak­że za oka­zy­wa­ną wie­lo­krot­nie przy­jaźń  śro­do­wi­sku – 2017
— Odzna­ka 30-lecia Towa­rzy­stwa Miło­śni­ków Lwo­wa i Kre­sów Połu­dnio­wo-Wschod­nich – 2018
—  Medal „Na Stra­ży Mia­sta Kra­ko­wa”  – Komen­dant Stra­ży Miej­skiej Mia­sta Kra­ko­wa – 2018
—  Medal Kró­lew­ski w dowód uzna­nia i wdzięcz­no­ści – Towa­rzy­stwo Strze­lec­kie Brac­two Kur­ko­we w Kra­ko­wie – 2019
— Medal 600-lecia Kra­kow­skiej Kon­gre­ga­cji Kupiec­kiej – 2019
— Odzna­ka Hono­ro­wa dla Chwa­ły Husa­rii Pol­skiej Vic­to­rii Wie­deń­skiej – Pamięć i Sza­cu­nek 2020 – za zasłu­gi w kul­ty­wo­wa­niu i upo­wszech­nia­niu Chwa­ły Orę­ża Pol­skie­go, Vic­to­rii Wie­deń­skiej, oraz Pamię­ci o Kró­lu Pol­skim Janie III Sobie­skim i Wal­ki o Jego Upa­mięt­nie­nie Pomni­kiem na Kahlenbergu
— Lider Mało­pol­ski– Naj­lep­sze Przed­się­wzię­cie Roku 2020 w Mało­pol­sce za reno­wa­cję ołta­rza Wita Stwo­sza w bazy­li­ce Mariac­kiej — Sto­wa­rzy­sze­nie Gmin i Powia­tów Małopolski
— Wyróż­nie­nie „Teraz Pol­ska” za kul­ty­wo­wa­nie dzie­dzic­twa naro­do­we­go — Fun­da­cja Pol­skie­go Godła Pro­mo­cyj­ne­go „Teraz Pol­ska” — paź­dzier­nik 2022
— Nagro­da im. Kle­men­sa Bąkow­skie­go za zasłu­gi w pra­cy nauko­wej i dzia­ła­nia na rzecz Kra­ko­wa — Towa­rzy­stwo Miło­śni­ków Histo­rii i Zabyt­ków Kra­ko­wa — marzec 2023
— Odzna­ka Hono­ro­wa „Sza­bla Kiliń­skie­go” w uzna­niu wybit­nych zasług dla rze­mio­sła oraz małej i śred­niej przed­się­bior­czo­ści — Zarząd Związ­ku Rze­mio­sła Pol­skie­go — marzec 2023
— Odzna­ka Hono­ris Gra­tia za zasłu­gi na rzecz Mia­sta Kra­ko­wa — Pre­zy­dent Mia­sta Kra­ko­wa — marzec 2024

 

archi­pre­zbi­ter mariac­ki – (pierw­sze sło­wo pocho­dzi od łac. archi­pres­by­ter, grec. ἀρχιπρεσβύτερος) zwa­ny tak­że infu­ła­tem mariac­kim, god­ność tytu­lar­na nada­wa­na pro­bosz­czom kościo­ła Naj­święt­szej Marii Pan­ny w Kra­ko­wie od 1329 r. dzię­ki sta­ra­niom bp. Jana Gro­ta, któ­ry do 1326 r. był mariac­kim pro­bosz­czem. Do tej pory pro­bosz­czo­wie tegoż kościo­ła nosi­li tytu­ły par­ro­chia­nus ple­ba­nus lub rec­tor. Pierw­szym archi­pre­zbi­te­rem został w 1329 r. Jan z Lub­sicz (Jan z Głup­czyc) tytu­ło­wa­ny wcze­śniej »vice­ple­ba­nus ecc­le­sie s. Marie Cra­co­vien­sis«, a na doku­men­tach z 1329 i 1330 r. »Johan­ne archi­pres­bi­te­ro sanc­te Marie«. W 1402 r. na mocy bul­li papie­ża Boni­fa­ce­go IX Miko­łaj Pie­nią­żek otrzy­mał odzna­cze­nia dla archi­pre­zbi­te­ra – nada­no mu pra­wo uży­wa­nia pon­ty­fi­ka­liów: infu­ły, pier­ście­nia i pasto­ra­łu oraz tuni­ki i dal­ma­ty­ki, tj. insy­gniów bisku­pich, jako na sta­łe przy­pi­sa­nych dla jego następ­ców. Syk­stus IV bul­lą z 1483 r. a Inno­cen­ty VIII bul­lą z 1485 r. potwier­dzi­li te pra­wa. Jan Paweł II tak­że zale­cił pod­trzy­my­wa­nie tych zwy­cza­jów. Do wysu­wa­nia kan­dy­da­tów na archi­pre­zbi­te­ra aspi­ro­wa­li róż­ni pol­scy kró­lo­wie, Wła­dy­sław Jagieł­ło otrzy­mał taki przy­wi­lej 17 I 1415 r. od papie­ża na sobo­rze w Kon­stan­cji (pra­wo »pre­sen­tan­di per­so­nas ido­ne­as loco­rum ordi­na­riis in rec­to­res«), a Kazi­mierz Jagiel­loń­czyk dzie­lił to pra­wo z bisku­pem Ole­śnic­kim po 6 mie­się­cy w roku. Po 1795 r. rości­li do tego pra­wa cesa­rze austriac­cy, a w 1809 r. sko­rzy­stał z nie­go ksią­żę Józef Ponia­tow­ski mia­nu­jąc Józe­fa Łań­cuc­kie­go. God­ność ta od wie­ków świad­czy o dużym zna­cze­niu kościo­ła Mariac­kie­go w życiu mia­sta i archi­die­ce­zji, bowiem od począt­ku był on jak­by kate­drą miesz­czań­ską, a para­fia Mariac­ka była źró­dłem i mat­ką para­fii kra­kow­skich. Archi­pre­zbi­te­rzy — infu­ła­ci mariac­cy byli bar­dzo czę­sto wyso­ki­mi urzęd­ni­ka­mi kró­lew­ski­mi i kano­ni­ka­mi kapi­tu­ły wawelskiej.
Urząd archi­pre­zbi­te­ra spra­wo­wa­li m.in. tacy księ­ża jak: Jerzy Szworc Jur­ga (1450−93), Krzysz­tof Trzciń­ski (1614−40), Jacek Łopac­ki (1723−61), Leonard Kieł­czew­ski (1761−95), Fer­dy­nand Loch­man (1795−1803), dr Fer­dy­nand Machay (1944−67), Teo­fil Kurow­ski (1968−83), Jan Kośció­łek (1983−95), dr Bro­ni­sław Fide­lus (1995−2011), ks. dr hab. Dariusz Raś (od 2011).

Piotr Boroń, hasło opra­co­wa­ne w: Ency­klo­pe­dia Kra­ko­wa, t. I, Kra­ków 2023, s. 49.
O funk­cji infu­ła­ta mariac­kie­go pisał rów­nież Michał Rożek w arty­ku­le „Infu­łat mariacki”