Księ­że Infu­ła­cie, naj­le­piej sam mógł­byś wypo­wie­dzieć to sło­wo kaza­nia. Mia­łeś nie­zwy­kły dar pięk­ne­go, reto­rycz­ne­go wysła­wia­nia się, któ­rym zapew­ne od paru już ziem­skich dni słu­żysz tam, w nie­bie. Two­je życie było dopraw­dy komen­ta­rzem do tych słów Pana z Ewan­ge­lii o bło­go­sła­wio­nych, wypo­wie­dzia­nych dziś nad nami. Pozwól, że jako współ­brat w kapłań­stwie z 30-let­nim sta­żem — mniej­szym o 40 lat od Two­je­go — ale i następ­ca Twój na kape­la­nii Kra­kow­skie­go Brac­twa Kur­ko­we­go — posłu­żę przez chwi­lę swo­im gło­sem i świadectwem.

Byłeś rze­czy­wi­ście czło­wie­kiem szczę­śli­wym, bo naro­dzi­łeś się w wol­nej Pol­sce, w poko­le­niu Kolum­bów „poko­le­niu 1920”, „poko­le­niu speł­nio­nej Apo­ka­lip­sy”, „poko­le­niu stra­co­nym”, bo jak­że czę­sto odda­ją­cym życie w cza­sie II woj­ny świa­to­wej. Do Twe­go poko­le­nia nale­że­li wiel­cy poeci i twór­cy. Wspo­mnij­my choć­by: Krzysz­to­fa Kami­la Baczyń­skie­go, Tade­usza Borow­skie­go, Gusta­wa Herlinga‑Grudzińskiego, Tade­usza Gaj­ce­go, Andrze­ja Trze­biń­skie­go, Tade­usza Róże­wi­cza i… Karo­la Woj­ty­łę. K.K. Baczyń­ski w Z gło­wą na kara­bi­nie pisał o tym cza­sie tragicznym:

I mnie prze­cież jak dymu laska
wytry­ska­ła gołę­bia młodość;
teraz na dnie śmier­ci wyrastam
ja – syn dzi­ki mego narodu.

Ujrza­łeś świat w Mało­pol­skim Nowym Brze­sku w 1928 r. w rodzi­nie zasłu­żo­nych nauczy­cie­li. Cie­szy­łeś się języ­kiem ojczy­stym, mate­ma­ty­ką, histo­rią, geo­gra­fią i reli­gią w pol­skiej szko­le. Odczu­łeś powo­ła­nie jako chło­piec. Jed­nak już matu­rę musia­łeś zda­wać po ciem­nej nocy oku­pa­cji. Tuż po niej, zali­czo­nej w IV Gim­na­zjum im. Hen­ry­ka Sien­kie­wi­cza przy ul. Krup­ni­czej 2 w Kra­ko­wie w 1947 r. pod­ją­łeś jako kle­ryk stu­dia na Wydzia­le Teo­lo­gicz­nym Uni­wer­sy­te­tu Jagiel­loń­skie­go. Kocha­łeś swój Uni­wer­sy­tet. W 1952 r. przy­ją­łeś świę­ce­nia kapłań­skie z rąk arcy­bi­sku­pa Euge­niu­sza Bazia­ka. Po wika­ria­cie w Raj­czy i Bia­łej, w 1958 r. zosta­łeś wika­riu­szem w para­fii św. Flo­ria­na i na sta­łe zwią­za­łeś się z Kra­ko­wem. Sta­łeś się dobrym duchem tego mia­sta, a po latach nawet jego Hono­ro­wym Oby­wa­te­lem. Two­je śla­dy są dla nas dro­go­wska­zem jak żyć jako ludzie tego miej­sca na zie­mi, a życio­ry­sem mógł­byś obdzie­lić zasłu­ga­mi kil­ku z nas.

W 1960 ukoń­czy­łeś peda­go­gi­kę spe­cjal­ną w Pań­stwo­wym Insty­tu­cie Peda­go­gi­ki Spe­cjal­nej w War­sza­wie i sta­łeś się z zami­ło­wa­nia nauczy­cie­lem-dusz­pa­ste­rzem osób głu­cho­nie­mych. Jesteś auto­rem książ­ki „Głu­si sły­szą”, w któ­rej dowo­dzi­łeś, jak spraw­nie komu­ni­ku­ją się ludzie z nie­do­bo­ra­mi słu­chu. Byłeś rów­nież dla nich dobrym duchem. Uczy­łeś też w szko­łach dla głu­cho­nie­mych, przy­go­to­wy­wa­łeś rów­nież kle­ry­ków kra­kow­skie­go semi­na­rium do pra­cy w śro­do­wi­sku osób spraw­nych ina­czej, a nie­do­sto­so­wa­nych społecznie.

Prze­ją­łeś po ks. Karo­lu Woj­ty­le dusz­pa­ster­stwo aka­de­mic­kie u św. Flo­ria­na, a w ślad za tym dusz­pa­ster­stwo arty­stów. Nie szczę­dzi­łeś im cza­su. Pro­wa­dzi­łeś reko­lek­cje dla grup, para­fii, nie stro­ni­łeś od osób ubo­gich i sła­bych. Pro­mo­wa­łeś arty­stów. Zyski­wa­łeś dla spra­wy Ewan­ge­lii ludzi boga­tych, zbli­ża­łeś ich do spraw miło­sier­dzia. Umia­łeś sam pomóc bez wynio­sło­ści. Nie­któ­rzy, nawet duchow­ni krzy­wi­li się na to Two­je roz­daw­nic­two gro­sza potrze­bu­ją­cym. Ale Ty wów­czas puen­to­wa­łeś: „Daję, bo on/​ona tak ład­nie umie popro­sić”. Byłeś świad­kiem prze­śla­do­wań duchow­nych i Kościo­ła, choć­by pro­ce­su kurii kra­kow­skiej, „inter­no­wa­nia” ołta­rza mariac­kie­go w muzeum na Wawe­lu, byłeś sam nacho­dzo­ny przez SB PRL. Nie tra­ci­łeś jed­nak nigdy ducha.

W 1975 r. kard. Karol Woj­ty­ła powie­rzył Ci para­fię Naj­święt­sze­go Sal­wa­to­ra oraz tytuł dzie­ka­na Deka­na­tu Sal­wa­tor­skie­go. W 1980 roku zosta­łeś kape­la­nem kra­kow­skie­go Brac­twa Kur­ko­we­go. Dusz­pa­ste­rzo­wa­łeś wśród nas z gra­cją, zapa­łem i dla­te­go posia­dasz wśród nas tak wie­lu przy­ja­ciół. Nie­któ­rzy sie­dzą tutaj z łzą w oku. Byłeś ani­ma­to­rem piel­grzy­mo­wa­nia i dobrym duchem wie­lu rodzin. Wie­lo­krot­nie uda­wa­łeś się z nami do Rzy­mu na spo­tka­nia z Ojcem Świę­tym Janem Paw­łem II. Kie­dyś, z wów­czas bisku­pem Sta­ni­sła­wem Dzi­wi­szem (dziś emi­nen­cją kar­dy­na­łem) usta­li­łeś, że licz­nie przy­by­li Bra­cia Kur­ko­wi z Kra­ko­wa sta­ną cicho w auli i nie będzie ofi­cjal­nej audien­cji. Ale gdy Ojciec Świę­ty wje­chał na wóz­ku i zoba­czył czer­wo­ne buty Bra­ci Kur­ko­wych, pod­niósł wzrok, uśmiech­nął się i powie­dział naj­krót­sze chy­ba prze­mó­wie­nie pon­ty­fi­ka­tu: „Sta­li­ście przy mnie, gdy innych nie było”.

Innym razem uczest­ni­czy­ło w piel­grzym­ce ad limi­na apo­sto­lo­rum ponad 2 tys. strzel­ców kur­ko­wych z róż­nych stron Euro­py. Jan Paweł II wypo­wie­dział wte­dy zna­mien­ne sło­wa: „Jako biskup kra­kow­ski byłem zwią­za­ny z waszym brac­twem i zawsze żywi­łem uczu­cia głę­bo­kie­go sza­cun­ku dla Waszej wie­lo­wie­ko­wej tra­dy­cji oraz dla Wasze­go czyn­ne­go zaan­ga­żo­wa­nia w życie spo­łecz­ne, kul­tu­ral­ne i reli­gij­ne lokal­nych śro­do­wisk, bez wzglę­du na sytu­ację poli­tycz­ną kra­ju. Pod­trzy­muj­cie tę dobrą tra­dy­cję. Niech też nigdy nie gaśnie w Waszych ser­cach rycer­ska goto­wość do obro­ny naj­bar­dziej potrze­bu­ją­cych i do nie­sie­nia im pomo­cy w duchu chrze­ści­jań­skie­go miło­sier­dzia”. Euro­pej­ska Fede­ra­cja Kur­ko­wych Bractw Strze­lec­kich uho­no­ro­wa­ła Cię Orde­rem św. Seba­stia­na chy­ba za zor­ga­ni­zo­wa­nie tego wła­śnie wyda­rze­nia na Watykanie.

Nie stro­ni­łeś od spo­łecz­nych funk­cji. Zawsze zacho­wy­wa­łeś wspa­nia­ły uśmiech i dobre manie­ry. Byłeś dla nas mistrzem ele­gan­cji, wyso­kiej kul­tu­ry. Jak­że jej teraz potrze­ba wśród nas duchow­nych i wier­nych świec­kich przej­mu­ją­cych od świa­ta ducha buty, posta­wy wyż­szo­ści i fary­ze­izmu. Byłeś Księ­że Infu­ła­cie dobrym duchem Kra­ko­wa: wystrze­ga­łeś się wszel­kiej pró­by zaan­ga­żo­wa­nia w poli­ty­kę par­tyj­ną. Ogra­ni­cza­łeś swo­je poglą­dy świa­do­mie do nauki Ewan­ge­lii i ety­ki dobra wspól­ne­go. Kocha­łeś ludzi bez wzglę­du na poglą­dy. Wie­dzia­łeś, że kościo­ły nie są miej­scem agit­ki wybor­czej, bo Kościół-Ecc­le­sia jest wspól­no­tą pomo­sto­wą mię­dzy nie­bem i zie­mią. Jako doświad­czo­ny dusz­pa­sterz mia­sta i Para­fii Naj­święt­sze­go Sal­wa­to­ra cze­ka­łeś, uchy­la­łeś drzwi, otwie­ra­łeś je na oścież dla osób róż­nych świa­to­po­glą­dów tak z lewa, jak i pra­wa. Sta­łeś się przez lata – avec toutes pro­por­tions gar­dées, z zacho­wa­niem wszel­kich pro­por­cji — pon­ti­fe­xem tego mia­sta. Czy­ni­łeś mosty dla dia­lo­gu wie­lu śro­do­wisk i byłeś ich duszą.

Orga­ni­zo­wa­łeś Kra­kow­skie Trien­na­le Rzeź­by Reli­gij­nej, wspie­ra­łeś licz­ne impre­zy kul­tu­ral­ne, byłeś ojcem miło­sier­dzia dla uboż­szych arty­stów. Lubi­łeś wyso­ką kul­tu­rę, pięk­ną sztu­kę, kon­cer­ty muzycz­ne, teatr, a nade wszyst­ko kul­tu­rę żywe­go sło­wa. Wspie­ra­łeś dzia­łal­ność m.in. kra­kow­skie­go Hospi­cjum, Fun­da­cji „Pomóż Swo­je­mu Ser­cu”, Fun­da­cji „Cor Aegrum”. Byłeś rów­nież kape­la­nem Wodo­cią­gów Kra­kow­skich — MPWiK — od 1994 roku.

Roz­sze­rzy­łeś i upięk­szy­łeś cmen­tarz Sal­wa­tor­ski. Dałeś mu obli­cze nowe, prze­stron­ne, kon­ty­nu­owa­łeś jego dzie­dzic­two. Z myślą o Bożej nie­skoń­czo­no­ści. Spo­czniesz wśród wie­lu wybit­nych Pola­ków. M.in. poprze­dza­ją Cię pochów­kiem w tym zacnym miej­scu aktor teatral­ny Juliusz Oster­wa, poeta i saty­ryk Jan Sztau­dyn­ger, malarz Andrzej Wró­blew­ski, lot­nik Janusz Meis­sner, fizyk mate­ma­tycz­ny Roman Sta­ni­sław Ingar­den, pisarz scien­ce fic­tion Sta­ni­sław Lem, reży­ser Andrzej Waj­da oraz sena­tor ks. inf. Fer­dy­nand Machay. Uko­cha­łeś to miej­sce, jak i inne kon­ser­wo­wa­ne przez Cie­bie zabyt­ki Sal­wa­to­ra. Ta nekro­po­lia mia­sta sta­nie się Two­im ziem­skim prze­zna­cze­niem. Słyn­ny w mie­ście jest Twój tele­fon do redak­to­ra Lesz­ka Maza­na, kore­spon­den­ta PAP w Pra­dze i zna­ne­go Krakauera:

- Panie Lesz­ku infor­mu­ję, że wyzna­czy­łem Panu kwa­te­rę na Cmen­ta­rzu na Salwatorze
- Co w związ­ku z tym mam zro­bić — zapy­tał Mazan.
- Nic, tyl­ko umrzeć. 

Na szczę­ście to żar­to­bli­we życze­nie się nie speł­ni­ło. Pan Mazan żyje i może tutaj stoi pośród nas.

Mówi­my dziś: jak dobrze, że z nami spę­dzi­łeś tyle cza­su. Na zie­mi to wie­le te 96 lat. Ale dziś jesz­cze gło­śniej i dobit­niej trze­ba nam powie­dzieć: Jak dobrze, że jesteś nadal. Jeden poeta pisał, a my jeste­śmy zmar­twych­wsta­niem Pana Jezu­sa utwier­dze­ni w tym samym przekonaniu:

Nie ma umar­łych tyl­ko ci, co odeszli.
Moż­na odejść i wciąż być blisko.
Umie­ra­nie jest naj­więk­szym czy­nem człowieka.
To zada­nie do wykonania.

Śmierć nicze­go nie koń­czy. A ty, dro­gi księ­że Infu­ła­cie, zna­łeś dobrze Osiem bło­go­sła­wieństw – osiem recept na osią­gnię­cie szczę­ścia… Jak sami zda­je­my sobie spra­wę, patrząc na doko­na­nia życia każ­de­go czło­wie­ka, chrze­ści­ja­ni­na czy kapła­na będzie­my roz­li­cze­ni z miło­ści. Ona nie jest ponad siły, nie jest czymś gra­ni­czą­cym z cudem. Szczę­ście według Jezu­sa Chry­stu­sa nie jest czymś eks­tre­mal­nym. W Jezu­so­wym poję­ciu szczę­ścia cho­dzi o bycie dobrym duchem w sytu­acji kon­kre­tu życia. I jest jak wier­szu ks. Jana Twar­dow­skie­go o Panu Jezu­sie nie­wie­rzą­cych. Ten wiersz bar­dzo do księ­dza Infu­ła­ta pasuje:

Pan Jezus niewierzących
cho­dzi mię­dzy nami
tro­chę zna­ny z Cepelii
tro­chę ze słyszenia
prze­mil­cza­ny solidnie
w poran­nej gazecie
bezpartyjny
bezbronny
przedyskutowany
omi­ja­ny jak
sta­ry cmen­tarz choleryczny
z koniecz­no­ści szary
więc zupeł­nie czysty
Pan Jezus niewierzących
cho­dzi mię­dzy nami
cza­sa­mi się zatrzyma
stoi jak krzyż twardy
wie­rzą­cych niewierzących
wszyst­kich nas połączy
ból niezasłużony
co zbli­ża do prawdy

Utwór ks. Twar­dow­skie­go przed­sta­wia Jezu­sa prze­cho­dzą­ce­go w naszym życiu. Może­my więc zauwa­żyć Go w Cepe­lii czy w muzeum pod posta­cią dzieł arty­stycz­nych, jak rów­nież poznać Go z modlitw, nabo­żeństw jed­ne­go z kościo­łów kra­kow­skich. Choć Jezus co praw­da jest prze­mil­cza­ny w poran­nej gaze­cie i na co dzień mniej jak­by zauwa­ża­ny przez młod­sze poko­le­nie, a nawet przez nie omi­ja­ny, to Zmar­twych­wsta­ły jest cały czas obec­ny wśród ludzi dzię­ki ludziom Ewan­ge­lii — dobrym duchom żyją­cym wśród nas. Wiersz zwra­ca uwa­gę na to, czym kie­ro­wa­łeś się w całym życiu księ­że Infu­ła­cie, że trze­ba być dzi­siaj i zawsze czło­wie­kiem pomo­sto­wym (poję­cie prof. Michał Hel­ler). Wia­rę łączy­łeś z odda­niem spo­łecz­nym. Wska­zy­wa­łeś, że Pan Jezus opie­ku­je się zarów­no wie­rzą­cy­mi, jak i nie­wie­rzą­cy­mi i umarł za nich wszyst­kich na krzy­żu, że zmar­twych­wstał, że żyje dla nas w Eucha­ry­stii. Bo wszyst­kich cze­ka po śmier­ci tajem­ni­ca, a kie­dy ją prze­ży­ją, odkry­ją nowe horyzonty.

Dro­gi Księ­że Infu­ła­cie, Tobie to już się uda­ło. Spo­ty­ka­łeś się z tajem­ni­cą wiecz­no­ści przy­go­to­wa­ny bez mała stu­let­nim życiem i ponad 70-let­nim sta­żem kapłań­stwa. Ufa­my, że modlisz się za nami z nie­ba o dokoń­cze­nie naszych misji. Amen.

/​ks. inf. Dariusz Raś/ 
Kaza­nie wygło­szo­ne pod­czas pogrze­bu ks. inf. Jerze­go Bry­ły 24 paź­dzier­ni­ka 2024